"Σκακιστικά στέκια" - Μία ιστορική αναφορά από τον Carlo De Grandi.

Το "Σκακιστικό Καφενείο" έλαβε από τον συνθέτη σκακιστικών προβλημάτων κύριο Carlo De Grandi πολύ ενδιαφέροντα ιστορικά στοιχεία αναφορικά με τα σκακιστικά στέκια.


Πρόκειται γιά τα "Σκακιστικά Στέκια του 18ου και 19ου Αιώνα στην Ευρώπη", καθώς και έναν αναλυτικό "Πίνακα των Αθηναϊκών Σκακιστικών Στεκιών των Αρχών του 20ου Αιώνα".


Το "Σκακιστικό Καφενείο" ευχαριστεί θερμά τον κύριο Carlo De Grandi γιά την αποστολή και παραχώρηση προς ανάρτηση των πολύ ενδιαφερόντων αυτών θεμάτων.


===============================================================================


XXVII) Σκακιστικά Στέκια του 18ου και 19ου Αιώνα στην Ευρώπη


Ο 18ος αιώνας ήταν ο αιώνας στον οποίο προβάλλονταν το πάθος και η μανία για κάθε είδος παιγνιδιού, όπως: ζάρια, bowlling, μπιλιάρδο, διάφορα παιγνίδια της χήνας, παιγνίδι της εποχής εκείνης, αλλά πάνω απ’ όλα χαρτιά και σκάκι, που επέτρε-παν να παίζονται σεβαστά ποσά χρημάτων, ήταν οι διασκεδάσεις οι προτιμώμενοι και εύχρηστοι από τους αστούς. Οι εκπρόσωποι αυτής της τάξης, των αστών, ευρίσκοντο συνήθως στα «Café», που ήταν για αυτά η «χρυσή εποχή» εκείνη την περίοδο, για να περάσουν αρκετές ώρες με ζωηρές συζητήσεις ή με λυσσαλέες παρτίδες σκακιού. Αρχικά η επανεμφάνιση των «Café» ήταν τυπικά ένα Γαλλικό φαινόμενο, αν και ιστορικά, στην Ευρώπη, το πρώτο «Café» άνοιξε στην Βενετία. Τα πρώτα χρόνια του 18ου αιώνα ο τόπος συνάντησης των Γάλλων σκακιστών ήταν το «Café Procope», στην οδό de Fossés απέναντι από την παλιά έδρα του θεάτρου Comédie Francaise, ιδιοκτησίας του ευγενή Σικελού François Procope, και συνηθισμένο σημείο συγκέντρωσης των παικτών, των λογοτεχνών, των τυχοδιωκτών και των πρακτόρων της αστυνομίας. Τα στέκια αυτά δεν ήταν μόνο χώροι διασκεδάσεως αλλά, συνεχίζοντας την έννοια των «Salons = Αιθουσών» του 17ου αιώνα, έγιναν πολύ γρήγορα αληθινά και πραγματικά μορφωτικά κέντρα, εκτός από το να παίζουν και να πίνουν, συζητούσαν για τέχνες, γράμματα, φιλοσοφία και πολιτική. Η μαζική εξάπλωση του σκακιού έκανε επιτακτική την ανάγκη να δημιουργηθούν κάποιοι χώροι για την συγκέντρωση των σκακιστών. Αυτοί οι χώροι ήταν τα λεγόμενα «Café» και τα «Club».

Στα πρώτα χρόνια του 18ου αιώνα η δημιουργία χώρων και λεσχών για το σκάκι επιβεβαιώνεται από την αυξανόμενη και γρήγορη εξάπλωση του σκακιού στις τάξεις των αστών και των λαϊκών, χάρη στην αύξηση της δημοσίευσης και εξάπλωσης των θεωρητικών βιβλίων. Έτσι δημιουργήθηκαν οι εξής χώροι, οι πιο γνωστοί, για το σκάκι:

1) Le Café de la Régence (Το Καφενείο της Αντιβασιλείας)

Σχέδιο του εσωτερικού του Le Café de la Régence, του 1840




Ιδρύθηκε το 1681 στο Παρίσι με τ’ όνομα "Café de la Place du Palais-Royal". Γύρω στα 1715 μετονομάσθηκε «Café de la Régence», κοντά στα βασιλικά ανάκτορα, όπου έγινε το κέντρο των Γάλλων διανοούμενων και όχι μόνο, καθώς επίσης και των σκακιστών. Κατά την ανακαίνισή του το 1815 μεταφέρθηκε προσωρινά στο ξενοδοχείο «Dodun» στην οδό Richelieu. Το 1854 μεταφέρθηκε στην οδό Saint-Honoré στον αριθμό 161, όπου μέχρι σήμερα υπάρχει το κτίριο και βρίσκεται το γραφεί Τουρισμού του Μαρόκου. Γύρω στα 1740 γίνεται το κέντρο συνάντησης των Γάλλων σκακιστών, οι οποίοι προτύτερα συγκεντρωνόντουσαν στο «Cafè Procope», τ’ οποίο βρισκόταν στην οδό l'Ancienne-Comédie. Κατά την Γαλλική Επανάσταση το 1789 εγκαταλείπεται από τους Γάλλους σκακιστές, όπου γίνεται το κέντρο συνάντησης των στρατιωτικών για 9 χρόνια, οπότε γίνεται πάλι τόπος συγκέντρωσης των Γάλλων σκακιστών. Για μεγάλο χρονικό διάστημα μπορούσες να τη μαρμάρινη σκακιέρα στην οποία έπαιξε το 1798 ο Μέγας Ναπολέων , τότε απλώς πολίτης. Εκτός από το σκάκι παίζανε ντάμα και μπιλιάρδο. Το καφενείο άνοιγε στις 8 το πρωΐ και οι πρώτοι πελάτες του ήταν οι μανιώδεις παίκτες που κατέκλυζαν τις αίθουσες, όπου μπορούσες να παίξεις μπιλιάρδο, ντάμα, ντόμινο και κυρίως σκάκι. Το μεσημέρι ο χώρος ήταν γεμάτος από ένα πυκνό σύννεφο από τσιγάρα αναμεμιγμένο με αναθυμιάσεις του αλκοόλ, με τους σερβιτόρους ν’ ανοίγουν ένα πέρασμα στο μέσον του πλήθους και τα τραπεζάκια το ένα κοντά στο άλλο όπου, στο πέρασμα των χρόνων, αλληλοδιαδέχθηκαν προσωπικότητες όπως ο François Marie Arouet(Voltaire)(1694-1778), ο Jean-Jacques Rousseau (1712-1778), ο Denis Diderot (1713-1784), ο Maximilien Marie Isidore de Robespierre (1758-1794), ο Napoleone Bonaparte I (1769-1821), ο François-Andrè Danican Philidor (1726-1795), ο οποίος συχνά συναντιόταν με τον Benjamin Franklin (1706-1790), και που σ’ όλη του την ζωή ενάλλασσε το επάγγελμα του μουσικού με αυτό του σκακιστή, ο Legall de Kermeur κόμης του Legall (1702-1792), καθηγητής του Philidor, ο Adolf Anderssen (1818-1879), ο Lionel Adalbert Bagration Felix Kieseritzky(1806-1853), o Daniel Harrwitz(1823-1884), Jules Arnous de Rivière (1830-1905), Samuel Rosenthal(1837-1902) και ο Paul Morphy (1837-1884), ο οποίος αντιμετώπισε με μεγάλη ευκολία τους πιο ισχυρούς Γάλλους σκακιστές το 1858, όπως τους: Daniel Harrwitz (1823-1884),+5 -2 =1, τον οποίο κέρδισε μετά από δύο συνεχόμενες ήττες, Adolf Anderssen (1818-1879), +7 -2 =2, και Augustus Mongredien (1807-1888), +7 -0 =1. Στον ίδιο χώρο αντιμετώπισε 8 αντιπάλους χωρίς να βλέπει στην σκακιέρα παρουσία περίπου 250 ατόμων, μεταξύ των δύο πρώτων αγώνων.
Μετά από 10 ώρες παιγνίδι κέρδισε 7 – 1 (+6, =2, -0).

Ο Paul Morphy παίζει 8 παρτίδες χωρίς να βλέπει στην σκακιέρα.
Le Café de la Régence, 1858
Δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά στην εφημερίδα «Ηarper’s Weekly»
στις 13 Νοεμβρίου 1858.



Επίσης ο Karl Marx συνάντησε τον Frederich Engels. Ο Ignazio Calvi, (1792-1872) για μια περίοδο 4 ετών δίδασκε παραδοσιακό σκάκι όπου κέρδισε 40,000 Γαλλικά Φράγκα. Με την ίδρυση των «Café» παρουσιάστηκαν και οι επαγγελματίες σκακιστές που έπαιζαν με χρήματα, όπως ο Legall, ο Verdoni, ο Alexandre Louis Honoré Lebreton Deschapelles (1780-1847), o Louis - Charles Mahé de La Bourdonnais (1795-1840), ο Philidor κ.α. Την εποχή εκείνη, οι ισχυροί παίκτες για να δελεάσουν τους αδύνατους παίκτες, συνηθιζόταν να δίνουν ως πλεονέκτημα ένα πιόνι, ή μια ή δύο κινήσεις ή ένα άλογό ή έναν πύργο. Στα «Café» και στις λέσχες αυτή η συνήθεια παρέμεινε σε ύψιστο βαθμό για μεγάλο χρονικό διάστημα, μέχρι τις πρώτες δεκαετίες του 1900.

Ένα άλλο φαινόμενο που παρουσιάσθηκε ήταν και αυτό των στοιχημάτων που έβαζαν τόσο οι παίκτες όσο και οι θεατές, οι οποίοι πόνταραν στους πιο ισχυρούς σκακιστές.
Στο «Le Café de la Régence» πραγματοποιήθηκαν σημαντικοί σκακιστικοί αγώνες, όπως ο αγώνας μεταξύ των Howard Staunton και Pierre Charles Fournier de Saint-Amant [St. Amant] (1800-1872) το 1843, με νικητή τον πρώτο, 11-6 και 4 ισοπαλίες, που αποτέλεσε την αρχή της σκακιστικής παρακμής των Γάλλων σκακιστών.

Howard Staunton εναντίον Pierre Saint Amant

St. Amant vs Staunton, 19η παρτίδα. Λιθογραφία, 1843;
1.Général Baker, 2. Barthès de Marmorière, 3. Doazan, 4. Charon, 5. Laemlein, 6. St-Elme-le-Duc, 7. Buste de Labourdonnais, 8. Général Graf Duchaffault, 9. Devinck, 10. Bryan, 11. Vuillermet, 12. Ricketts, 13. Docteur Berthet, 14. Norbert Monget, 15. Staunton, 16. ? 17. Calvi, 18. Dizi, 19. Général Guingret, 20. Delaubier, 21. St-Amant, 22. L écrivain, 23. Chamouillet, 24. Sasias, 25. Lemaitre, 26. Laroche, 27. Jules Grillezoni 28. Buste de Philidor, 29. François Kellner des Schachelubs, 30. Graf Sobansky, 31. Eduard Proux, 32. Rousseau, 33. Barthès, 34. Baron Damesnel.

Το 1867 διοργανώνεται το μεγάλο τουρνουά του Παρισιού με νικητές τους Ignatz von Kolisch, Wilhelm Steinitz και τον Simon Winawer. Ακολούθως υπήρξε μια βραδεία μα συνεχή παρακμή. Το 1894 γίνεται η έδρα για την ανάλυση του αγώνα δι’ αλληλογραφίας μεταξύ του Παρισιού και της Αγίας Πετρούπολης, ο οποίος έληξε με ισοπαλία. Μετά από μια αλλαγή διαχείρισης μετατράπηκε σ’ εστιατόριο το 1910.
Στις αρχές της δεύτερης αυτοκρατορίας της Γαλλίας (1852-1870) το «Le Café de la Régence» μεταφέρθηκε στην Πλατεία Théatre Français, όπου έγινε το κέντρο της σκακιστικής ζωής των Γάλλων στο Παρίσι. Η χρυσή εποχή του σκακιού στην Γαλλία είχε πλέον δύση από αρκετό καιρό. Τα ηνία τα πήρε η Αγγλία για να τα πάρει με την σειρά της η Γερμανία μετά από λίγο διάστημα.

Le Café de la Régence: «Το τελευταίο μεγάλο Τουρνουά»- Ζωγραφισμένο από τον
M. Horsin-Déon σύμφωνα με τη φωτογραφία. L Capon, χαράκτης. Παρίσι,1874






Κατά το ήμισυ του 19ου αιώνα το κέντρο του σκακιστικού ενδιαφέροντος μετατοπίσθηκε από την Γαλλία στην Αγγλία. Το παιγνίδι των Βασιλιάδων έγινε παιγ-νίδι για τον καθ’ ένα. Η δημοσιότητα του αυξήθηκε με την δημιουργία σκακιστικών λεσχών, με την έκδοση θεωρητικών σκακιστικών βιβλίων, με την καθιέρωση σκακιστικών στηλών στις εφημερίδες και τα περιοδικά αφιερωμένες στο παιγνίδι.

Η αίθουσα του σκακιού έκλεισε το 1916 οριστικά και οι σκακιστές «μετακόμισαν» στο «Café de l'Univers».

2) Οι Λονδρέζικες Λέσχες

Τα πρώτα Coffee House εμφανίσθηκαν στην Οξφόρδη το 1650 και στο Λονδίνο το 1652. Το 1663 αναφέρονται καταγεγραμμένα ότι υπήρχαν στο Λονδίνο 82 Coffee Houses. Για παράδειγμα, το 'The Women's Petition Against Coffee' ιδρύθηκε το 1674. Μερικές φορές οι χώροι αυτοί χρησιμοποιήθηκαν και για επιμορφωτικές δραστηριότητες. Το πρώτο από αυτά είχε την βάση στο «Mile’s Coffee House», με την επιγραφή «Turk’s Head» στην New Palace Yard το 1659. Ο William Lovett αναφέρει ότι το 1/4 των 2.000 Coffee House του Λονδίνου διέθεταν βιβλιοθήκες, εκ των οποίων μερικές από αυτές περιείχαν περίπου 2.000 τόμους(!!). Επίσης, κατά παράδοση, προμηθευόντουσαν εφημερίδες για να διαβάζουν οι πελάτες τους.
Αρχές του 18ου αιώνα ο τόπος συνάντησης των Άγγλων σκακιστών και της υψηλής κοινωνίας, στο Λονδίνο, ήταν η λέσχη «Slaughter's Coffee House»(1) , του Τhomas Slaughter, στο αδιέξοδο της Saint Martin’s Lane Academy 77 WC1 και αργότερα 74 -75, αποκλειστικό για μια πελατεία επιλεγμένη (μέλη), μεταξύ των άλλων την επισκεπτόταν ο Άγγλος φυσικός Sir Isaac Newton, οι καλλιτέχνες Hogarth, Louis François Roubiliac, Francis Hayman, Wilkie, Wilson, ο νεαρός Thomas Gain-sborough, και ο Γάλλος μαθηματικός Abraham de Moivre.
Το 1747 πραγματοποιήθηκε ένας αγώνας μεταξύ των F. Philidor και F.. Stamma με νικητή τον πρώτο με τελικό αποτέλεσμα 8-1.

--------

(1). Το αρχικό «Slaughter's Coffee House » ιδρύθηκε το 1692. Κατεδαφίσθηκε, μάλλον κατά την 

       διαμάχη μεταξύ των Pret A. Manger και Spaghetti House, γιά να κατασκευασθεί ο δρόμος
       γιά την οδό Cranburn.

--------

Old Slaughter’s Coffee House πριν το 1843






Η παρουσία του Philidor στο Λονδίνο κατά το δεύτερο ήμισυ του 18ου αιώνα συνέβαλλε να διαδοθεί το ενδιαφέρον για το σκάκι, τόσο, που το 1774 ιδρύθηκε η λέσχη,

Σχέδιο του εσωτερικού του Parsloe’s Chess Club




με δικό του αίτημα, «Parsloe’s Chess Club», η οποία βρισκόταν στην οδό Saint Ja-mes. Αποτελείτο από 100 μέλη. Σ’ αυτή την λέσχη ο Philidor παρέδιδε μαθήματα από τον Φεβρουάριο μέχρι τον Μάϊο. Στον ίδιο χώρο, στις 20-6-1794, πραγματοποιήθηκε ένα σιμουλτανέ που έδωσε εναντίων τριών αντιπάλων χωρίς να βλέπει στην σκακιέρα, τους οποίους κέρδισε.
Για εκείνη την εποχή ένα μεγάλο κατόρθωμα, που προκάλεσε βαθειά αίσθηση με απέραντη απήχηση.

Έπαιξε και τρεις παρτίδες, βλέποντας τη σκακιέρα. Ένας από τους αντιπάλους του ήταν και ο γνωστός μαθηματικός George Atwood (1746-1807).
Το «Parsloe’s Chess Club» έκλεισε το 1825.

Ο Philidor παίζει τυφλό σκάκι στο Parsloe's Chess Club.
«Sporting Magazine», 1794.





Ο Philidor το 1777 επανεκδίδει το βιβλίο του, "L'analyse du jeu des Eschecs", δεύτερη έκδοση, με την υποστήριξη της σκακιστικής λέσχης "Parsloe's". Υπήρξαν 283 συνδρομητές συμπεριλαμβανομένου και του Λόρδου Sandwich. Ο Philidor σ’ αυτήν την επανέκδοση πρόσθεσε ακόμα 6 ανοίγματα. Επίσης αναφέρει τους κανόνες για το ροκέ. Το βιβλίο ήταν αφιερωμένο στο Δούκα του Cumberland.
Η μετακίνηση των σκακιστών από την Γαλλία στην Αγγλία άρχισε το 1772 στην σκακιστική λέσχη του Λονδίνου «Parsloe’s Chess Club», όταν ο Philidor, ισχυρός σκακιστής του 18ου αιώνα, επισκεπτόταν το Λονδίνο κάθε χρόνο μέχρι το 1793.
Στο Λονδίνο θάμπωνε το κοινό με επιδείξεις 2 έως 3 σιμουλτανέ τυφλού παιξίματος.

Άλλες Λέσχες:

«Rainbow Coffee House», ιδρύθηκε το 1657 από τον James Farr. Βρισκόταν στην οδό Fleet.

Lloyd's of London







«Lloyd's Coffee House», ιδρύθηκε το 1680 από τον Edward Lloyd και βρισκόταν στην οδό Tower. Το 1692 μεταφέρθηκε στην οδό Lombard. Τελικά μεταβλήθηκε σε ασφαλιστική εταιρεία με την ονομασία «Lloyd's of London», η οποία υφίσταται μέχρι σήμερα.

«Salopian Coffee House», ιδρύθηκε το 1770. Βρισκόταν στο Charing Cross.

«London Chess Club», ιδρύθηκε το 1807 και φιλοξενήθηκε στο «Tom's Caffee House» στο Cornhill. Την λέσχη την επισκέφθηκαν οι μεγαλύτεροι πρώϊμοι Άγγλοι σκακιστές όπως ο Jacob Henry Sarratt (1772-1819), ο οποίος μελετούσε με τον διάδοχο του Φιλιντόρ, Verdoni (; - 1804) και ο μαθητής του Jacob Henry Sarratt, William Lewis (1787-1870).

«Westminster Chess Club», άνοιξε το 1831 στους χώρους του «Hutmann's Caffee House».

«Saint George Club», εγκαινιάσθηκε το 1843.

Το πιο ξακουστό, όμως, ήταν το «Simpson's Cigar Divan» ή «Simpson's-Chess-Divan» ή «Simpson's-in-the-Strand» ή «Ries’Divan», ιδρύθηκε το 1826 από έναν Πορτογάλο, τον Σάμουελ Ρις, και ήταν προορισμένο να γίνει ένας από τους «ναούς» του κόσμου του σκακιού.

Σχέδιο του εσωτερικού του Simpson's Cigar Divan

Σχέδιο του εξωτερικού του
Simpson's Cigar Divan









Το Divan, ονομάσθηκε έτσι το 1833 από τ’ όνομα του μαιτρ του «Café» Simpson ανέλαβε τον χώρο, ήταν μια τυπική λέσχη με άνετους καναπέδες στους οποίους τα μέλη μπορούσαν να χαλαρώσουν πίνοντας σιγά-σιγά έναν καφέ, να συζητήσουν και να διαβάσουν εφημερίδες ή περιοδικά. Υπήρχαν δύο μεγάλα τζάκια πάντα αναμμένα στις πλευρές της αίθουσας. Οι πελάτες ήταν ηθοποιοί, καλλιτέχνες, πολιτικοί, μα παν’ απ’ όλα σκακιστές. Λειτουργούσε και ως εστιατόριο.
Για το πόσο ξακουστό έγινε το Divan συνάγεται από το εξής περιστατικό:
Ο ιδιοκτήτης του έδωσε τα ονόματα διασήμων προσωπικοτήτων στα τραπέζια του «Café» που προτιμούσαν να κάθονται, με αποτέλεσμα ν’ ακούγεται η εξής παράξενη παραγγελία:

- «Έναν καφέ για τον Jean-Jacques Rousseau». ή

- «Ένα μπουκάλι κρασί για τον Robespierre». κλπ.

ακόμα και μετά τον θάνατό τους.

Εν αντιθέσει με το Παρίσι, όπου οι σκακιστές σύχναζαν κυρίως στο «Le Café de la Régence», η Λονδρέζικη σκακιστική ζωή ήταν περισσότερο ποικιλόχρωμη και ο ανταγωνισμός μεταξύ των λεσχών ήταν επίσης πολύ έντονος. Ιδού, ένα παράδειγμα για το πώς περιέγραψε το σκακιστικό περιοδικό «British Chess Magazine» την ατμόσφαιρα που επικρατούσε στο Divan κατά την διάρκεια της μονομαχίας του «οικοδεσπότη» Daniel Harrwitz (1823-1884) και του Johann Jacob (János Jakab) Löwenthal (1810-1876):

«Το κλίμα ήταν τόσο εχθρικό, ώστε να παρακινήσουν ορισμένα μέλη, χαμηλότερου σκακιστικού επιπέδου, να συμπεριφερθούν με τρόπο πολύ αποδο-κιμαστικό και αχαρακτήριστο. Ενώ η ζυγαριά της νίκης έκλεινε προς την μεριά του Löwenthal, λέγεται ότι κάποιος έστειλε ένα παιδί να κτυπήσει την ρομβία, η οποία βρισκόταν μπροστά στο παράθυρο, για ν’ αποσπάσει την προσοχή του Löwenthal, που ήταν φανερά πολύ εκνευρισμένος. Τον ενοχλούσε ακόμα και ο καπνός των τσιγάρων, παρ’ όλο που είχε συμφωνήσει πριν την έναρξη των αγώ-νων οι παίκτες να μην καπνίζουν. Κάποιο από τα μέλη του Divan είχε την επιθυμία να καπνίσει όσο το δυνατόν πιο κοντά στον Löwenthal, οπότε πάει και ανάβει το τσιγάρο του από το κερί που βρισκόταν δίπλα στον Löwenthal και φυσάει τον καπνό στο πρόσωπό του!!».

Για την ιστορία, παρ’όλο ότι ο πόλεμος των νεύρων συνεχιζόταν εναντίον του Löwenthal , ο Harrwitz κατάφερε να καλύψει την εις βάρος του διαφορά και να νικήσει τον Löwenthal μ’ ένα πόντο διαφορά.

Επίσης το 1829 πραγματοποιήθηκε η μονομαχία μεταξύ του Alexander MacDonnell (1798-1835) και του Captain William Davies Evans (1790-1872).
Το 1849 πραγματοποιήθηκε το πρώτο σκακιστικό τουρνουά στην Αγγλία και ίσως το πρώτο «σύγχρονο» τουρνουά σε όλο τον Κόσμο.
Το 1851 παίχθηκε η περίφημη «Αθάνατη παρτίδα» μεταξύ των Adolf Anderssen και Lionel Adalbert Bagration Felix Kieseritzky (1806-1853). Η σκακιέρα στην οποία παίχθηκε η ανωτέρω παρτίδα φυλάγεται στο φουαγιέ του κτιρίου.

«Αθάνατη Παρτίδα»
Λονδίνο (Simpson's Cigar Divan), 1851
Γκαμπί του Αξιωματικού του Βασιλιά
Λευκά: Adolf Anderssen
Μαύρα: Lionel Adalbert Bagration Felix Kieseritzky


1.ε4 ε5 2.ζ4 ε:ζ4 3.Αγ4 Βθ4+ 4.Ρζ1 β5 5.Α:β Ιζ6 6.Ιζ3 Βθ6 7.δ3 Ιθ5 8.Ιθ4 Βη5 9.Ιζ5 γ6 10.η4! Ιζ6 11.Πη1 γ:Αβ5; 12.θ4 Βη6 13.θ5 Βη5 14.Βζ3 Ιη8 15.Α:ζ4 Βζ6 16.Ιγ3 Αγ5 17.Ιδ5! Β:β2 18.Αδ6! Α:Πη1 19.ε5!!! Β:Πα1+ 20.Ρε2 Ια6 21.Ιη7+ Ρδ8 22.Βζ6+!! Ι:Βζ6 23.Αε7+ ματ.

Το Divan επισκέφθηκαν ο Paul Morphy (1837-1884), όπου το 1856 έπαιξε σκάκι χωρίς να βλέπει στην σκακιέρα, ο Adolf Anderssen (1818-1879), ο Howard Staunton
(1810-1874), ο Wilhelm Steinitz (1836-1900), ο Johannes Zukertort (1842-1888), ο Louis Paulsen (1833-1891), ο οποίος έπαιξε με 12 αντιπάλους σε 11 ώρες,
ο Dr. Emanuel Lasker (1868-1941), ο Siegbert Tarrasch (1862-1934), ο Michail Ivanovič Čigorin (1850-1908), κ.α.

Το Divan προσέλκυε τους σκακιστές με τις ανέσεις που πρόσφερε, την άψογη περι-ποίηση του και γενικά με την κομψή και πολυτελή εμφάνισή του.

Το Divan «έκλεισε» για τους σκακιστές το 1903, λόγω των έργων οδοποιΐας. Tο 1904 άνοιξε εκ νέου με νέα διεύθυνση έπαψε πλέον να σχετίζεται με το σκάκι.

«Cafe Mozart», τ’ οποίο βρίσκεται στην οδό 73 Haverstock Hill, Hampstead, στο Λονδίνο, διακοσμημένο σε παλιό Βιεννέζικο στυλ, όπου και σήμερα μπορείς να παίξεις σκάκι.

Άλλα σκακιστικά στέκια που υπήρξαν κατά το παρελθόν, από τα οποία ορισμένα υφίστανται και σήμερα είναι τα κάτωθι:
01 Slaughter's. 02 Parsloe's. 03 White's Choclate House. 04 Tom's. 05 Salopian.
06 Huttman's Garrick Chess Divan. 07 Gatti's. 08 Cafe Caro. 09 Kilpack's Divan.
10 Starie's Philidorian Chess Rooms. 11 Purssell's. 12 Gliddon's Divan. 13 Gambit Chess Rooms (Budge Row). 14 Dr Butler's Head.


Οι Πρώτες Λέσχες, τα πρώτα περιοδικά και οι πρώτες στήλες σκακιού σ’ εφημερίδες και περιοδικά

Οι λέσχες «Parsloe's» και «London Chess Club» ήταν μεταξύ των πρώτων σκακιστικών λεσχών που ιδρύθηκαν, αντικαθιστώντας τις λέσχες «Le Café de la Régence» του Παρισιού και «Slaughter's Coffee House» του Λονδίνου.

Το 1813 καθιερώθηκε η πρώτη σκακιστική στήλη σ’ εφημερίδα, «LiverpoolMercury».

Το 1823 καθιερώθηκε η πρώτη σκακιστική στήλη σε περιόδικό, «Walker, Lancet».

Το 1836 εκδίδεται το πρώτο σκακιστικό περιοδικό στον κόσμο με τίτλο: «Le Palaméde» και ασφαλώς όχι τυχαία (!), ονομάσθηκε έτσι από τον μυθικό ήρωα του Τρωϊκού πολέμου, Παλαμήδη, ο οποίος ήταν ένας από τους πολλούς μυθικούς δημιουργούς, από τον Louis - Charles Mahé de La Bourdonnais (1795-1840) και του Joseph Mery με 260 συνδρομητές!!! Ήταν ένα μηνιαίο σκακιστικό περιοδικό. Σταμάτησε να εκδίδεται το 1839.

Οι πρώτες μεγάλες βιβλιοθήκες, J.G. White, Van der Linde-Niemeijeriana, δημιουργήθηκαν 50 χρόνια αργότερα.

Γνωρίζετε ότι...;

...Οι Αγγλικές Σκακιστικές Λέσχες έχουν περίεργες ονομασίες; Π.χ. η Σκακιστική Λέσχη που βρίσκεται στο κέντρο του Λονδίνου ονομάζεται "Οι Μεθυσμένοι Ίπποι"(!), «The drunks Knights», οι οποίοι διακρίνονται για το θρασύ παιγνίδι τους. Ένα δείγμα για το πως παίζουν αποτελεί και η πάρακάτω παρτίδα:

Λευκά:Γκρούμπερ
Μαύρα:Κρούτζ (Drunken Knights-Hendon)

Iταλική Παρτίδα


1.ε4,ε5 2.Ιζ3,Ιγ6 3.Αγ4,Ιζ6 4.Ιη5,δ5 5.ε:δ5,Ια5 6.Αβ5+,γ6 7.δ:γ6,β:γ6 8.Βζ3,
γ:β5 9.Β:Πα8,Αγ5 10.Ιε4,Ι:Ιε4 11.Β:Ιε4,0-0 12.0-0,Πε8 13.β4,Αβ7 14.Βη4,θ5!
15.Β:θ5,Α:β4 16.γ3,Αγ5 17.Αα3,Αβ6 18.Πε1,Πε6 19.Π:ε5;, Βδ5! ( 0-1 )

Πηγή: Διαδίκτυο
www.corsicoscacchi.com/club.htm
www.rakehell.com/article.php?id=206
Ries' Divan


===============================================================================


XXVIII) Πίνακας Αθηναϊκών Σκακιστικών Στεκιών των Αρχών του 20ου Αιώνα

Αναγνωστική Εταιρεία









Τα πρώτα γνωστά σκακιστικά στέκια των σκακιστών στον Ελλαδικό χώρο ήταν της Κέρκυρας. Το πρώτο στέκι λειτουργούσε στο Εντευκτήριο της Αναγνωστικής Εταιρείας» ή «Αναγνωστήριον»(1). Το δεύτερο στέκι βρισκόταν στο «Καφενείο του Παναγή». Πολλά από τα καφενεία της Κέρκυρας ήταν κάτι σαν λέσχες ή «prive club» διοργάνωναν εκδηλώσεις εξέδιδαν φυλλάδια και ήταν τόποι δημιουργικής συνάντησης των μελών τους.
Στις αρχές του 20ου αιώνα δημιουργούνται τα πρώτα σκακιστικά στέκια (καφενεία), όπου εκεί έπαιζαν εκτός από σκάκι, ντάμα, και ντόμινο, παλαιά (από τη σύσταση του Ελληνικού Κράτους το 1833) και σύγχρονα της εποχής εκείνης. Κατωτέρω παρατίθεται πίνακας με τα σκακιστικά στέκια:

Όνομα Καφενείου - Οδός που Βρισκόταν - Περιοχή

«ΤΩΝ ΑΓΩΝΙΣΤΩΝ» - Πλατεία Μοναστηράκι - Μοναστηράκι

«Η ΩΡΑΙΑ ΕΛΛΑΣ» - Ερμού και Αιόλου -  Μοναστηράκι

«Ο ΚΟΡΑΗΣ» - Ιπποκράτους και Ναβαρίνου -  Νεάπολη

«ΤΟ ΣΤΕΜΜΑ» - Σόλωνος -  Νεάπολη

«ΚΑΡΑΤΖΑ» - Σόλωνος και Ζωοδόχου Πηγής - Νεάπολη

«ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΝ» - Πατησίων - Πολυτεχνείο

«ΜΠΙΛΙΑΡΔΑ ΜΑΥΡΟΚΕΦΑΛΟΥ» - Πλατεία Ομονοίας -  Ομόνοια

«Η ΣΥΝΑΝΤΗΣΙΣ»(2) - Νίκης 4 -  Σύνταγμα

«Ο ΠΑΡΘΕΝΩΝ» - Χαυτεία (Αιόλου) - Ομόνοια

«Ο ΕΡΜΗΣ» - Ε. Μπενάκη και Πανεπιστημίου -  Ομόνοια

«ΚΑΦΕΝΕΙΟ - ΝΕΟΝ»(3) - Δώρου 1 - Ομόνοια

«Χριστιανική Αδελφότης Νέων – Χ.Α.Ν.» - Μητροπόλεως - Σύνταγμα

--------

(1).

Ιδρύθηκε το έτος 1836 από Κερκυραίους Ευεργέτες τον καθηγητή της Ιονίας Ακαδημίας και
αργότερα φιλόσοφο, πολιτικό και διπλωμάτη Πέτρο Βράϊλα – Αρμένη, τον Ζαμπέλη και άλλους. Είναι το αρχαιότερο ιδιωτικό πνευματικό ίδρυμα της χώρας. Το 2006 συμπλήρωσε 170 χρόνια ζωής και προσφοράς στα Επτανησιακά – και όχι μόνο. Σήμερα διαθέτει πλούσια βιβλιοθήκη (7.000 τόμοι) προερχόμενη από τα Επτάνησα με σπάνια χειρόγραφα, χαρακτικά, φωτογραφίες, παλιά έντυπα,
παλιούς χάρτες και πίνακες και τη γενική βιβλιοθήκη (50.000 τόμοι)

(2).

 Πραγματοποιήθηκαν τα πρώτα Πανελλήνια Πρωταθλήματα από το 1947 έως το 1950. Στο στέκι αυτό

  ιδρύθηκε  το 1947 η Ελληνική Σκακιστική Ομοσπονδία. Επίσης  μετά την απελευθέρωση  στεγάσθηκε το εντευκτήριο του Συνδέσμου Αθηναίων Σκακιστών (Σ.Α.Σ.).

 

(3).

Ήταν εφάμιλλο αυτών των «Café de la Régence» στο Παρίσι και του «Simpson's Cigar Divan» στο
Λονδίνο και αποτέλεσε το κέντρο των σκακιστικών δραστηριοτήτων για δύο δεκαετίες, του ’30 και
του ’40 του 20ου αιώνα. Στον ίδιο χώρο πραγματοποιήθηκαν οι πρώτοι «επίσημοι» Πανελλήνιοι
Αγώνες των ετών 1934 και 1935. Το "Καφενείον Νέον" ιδρύθηκε το 1920 τ΄οποίο λειτούργησε μέχρι το 2010, οπότε κι έκλεισε με τη νέα ονομασία του "Καφεστιατόριον ΝΕΟΝ".

Καφενείον Νέον το 1920

Καφεστιατόριο Νέον το 2010 πριν κλείσει

--------

===============================================================================


Τα ανωτέρω στοιχεία προέρχονται απο το υπό έκδοση βιβλίο του Carlo De Grandi με τίτλο:
"Περί της γενέσεως και διαδόσεως του Ζατρικίου (Σκακιού) ανά τους αιώνες". (Ιστορική αναφορά). Πρώτη Έκδοση: Αθήνα,1985. Δεύτερη Έκδοση: Αθήνα, 1989.

Κεφάλαιο XXVII:   Σκακιστικά Στέκια του 18ου και 19ου Αιώνα στην Ευρώπη.
Κεφάλαιο XXVIII:  Πίνακας Αθηναϊκών Σκακιστικών Στεκιών των Αρχών του 20ου Αιώνα.


Το ενδιαφέρον ιστολόγιο του Carlo De Grandi είναι το Papaveri48 στην ακόλουθη διαδυκτιακή διεύθυνση:
http://papaveri48.blogspot.com/